Pieter van Os met Liever mens dan dier de Libris Geschiedenis Prijs 2020. Naast deze winst hoorde ik meerdere mensen erg positief over dit boek praten. Omdat al mijn boekenkasten vol zitten ben ik voor het e-book gegaan. Het boek gaat over de zoektocht naar het onwaarschijnlijke overlevingsverhaal van een uitzonderlijke vrouw die de Tweede Wereldoorlog overleefde. Dat klonk wel als een boek dat mij zou bevallen. Was dat zo? Lees het hieronder!

Achterflap

Een familie van fanatieke nazi’s hield van haar als van een eigen dochter. Zelf werd ze verliefd op een Duitse ingenieur met een speldje van Hitlers partij in het knoopsgat van zijn revers. Anni Gmitruk, Volksduitse uit oostelijk Polen, vertelde niemand wie ze werkelijk was: Mala Rivka Kizel, een joods meisje uit een groot orthodox gezin in Warschau.

Terwijl haar familie werd omgebracht, wist Mala door een mix van veerkracht, taalgevoel, geluk en charme te ontkomen aan Duitse soldaten, een Oekraïense verrader en de hooivork van een antisemitische boer. Via Israël belandde ze uiteindelijk in Amstelveen, waar ze nog altijd woont.

Mijn eerste indruk van Liever dier dan mens

Het joods-orthodoxe meisje Mala groeit op in een streng gelovig gezin in Polen. Haar vader en broers raken haar niet eens aan, dat zegt veel over hoe streng ze waren. Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog moeten ze naar het getto in Warschau. Het boek is direct interessant. Wel passeren veel namen, plaatsen en details de revue, daar moet je zin in hebben.

Het verhaal

Mala zit in een katholieke klas door toeval,  daar leert ze Pools spreken. Haar familie zelf spreekt het niet. Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog moet haar familie naar het getto in Warschau. Zij weet uit het getto te ontsnappen en komt uiteindelijk terecht in Duitsland. Ze verandert haar naam naar Anni Gmitruk. In Duitsland wordt ze Volksduitser verklaard (terwijl ze dus eigenlijk joods-orthodox is).  Ze komt terecht in een nazistische familie die goed en lief voor haar zijn. Ze overleeft de oorlog. Haar familie niet.

Pieter van Os heeft grondig onderzoek gedaan, het verhaal wisselt tussen de geschiedenis van Mala en zijn eigen onderzoek. Ook graaft hij dieper in de geschiedenis van het joodse bestaan in Polen en de jodenvervolging. Hij spreekt ook met Mala in Amstelveen, waar zij tegenwoordig woont.

Wat ik ervan vond

Dit is een goed onderzocht, onwaarschijnlijk overlevingsverhaal. Het is bijzonder dat Pieter van Os Mala zelf nog kan spreken, gezien het feit dat de overlevenden van de Tweede Wereldoorlog vaak te oud of ondertussen overleden zijn. Dit soort boeken zullen steeds minder verschijnen.

Ik vind het interessant hoe Van Os het heeft aangepakt. Zo heeft hij zelfs gesproken met een zoon van de nazistische familie waar Mala verbleef. Met de hoeveelheid die hij heeft onderzocht, is het toch nog een goed leesbaar boek geschreven. Dat zullen zijn journalistieke vaardigheden wel zijn!

Conclusie van Liever dier dan mens

Een interessant boek dat ik iedereen met interesse in de Tweede Wereldoorlog en non-fictie aanraad. Het is geen page-turner door de hoeveelheid details, maar dat hoeft ook niet altijd. Het is een indrukwekkend levensverhaal en diepgravend onderzocht.

Beoordeling

Bridget Jones’s Diary is zo’n boek waar ik veel over gehoord had, de film van had bekeken maar nog nooit het boek had gelezen. Nu de nieuwe film Bridget Jones’s Baby sinds vorige maand in de bioscoop draait vond ik dit het uitgelezen moment om aan dit boek te beginnen. Lees in deze recensie wat ik van het boek vind.

De flaptekst

“Het dagboek van Bridget Jones vertelt over het vrolijke leven van een jonge werkende vrouw en haar strijd tegen de overmatige consumptie van alcohol en calorieën, tegen de verleiding van de sigaret en tegen het allesoverheersende verlangen naar de Enige Echte, de ware man. Bridget Jones is inmiddels een begrip geworden: de blunderende Bridget, haar trouwe vriendinnen en de vrouwen die op haar toekomstige minnaar azen, groeiden uit tot iconen van de eenentwintigste eeuw.”

Eerste indruk

Zoals de titel van het boek al doet vermoeden, is het verhaal geschreven in dagboekvorm. Hierdoor is het boek heel realistisch. Omdat Bridget haar leven per dag beschrijft zijn het korte en gemakkelijk leesbare stukken. Ik vond Bridget Jones’s Diary vanaf de eerste bladzijde herkenbaar en levensecht! Daarom kon ik me goed verplaatsen in Bridget haar avonturen en heb geregeld dubbel gelegen van het lachen.

Het verhaal

Zodra Bridget 32 is geworden komt ze erachter dat ze nog niet veel heeft bereikt in haar leven. Bridget rookt, drinkt, is te dik en al een veel te lange tijd vrijgezel. Ze besluit een andere weg in te slaan in haar leven, want ze is er van overtuigd dat alles en iedereen om haar heen een perfect leven heeft. Ze besluit te stoppen met drinken, roken en de vent van haar dromen tegen te komen. Haar belevingen houdt ze vanaf die dag bij in een dagboek. Natuurlijk loopt ze tegen de nodige obstakels aan, want hoe kun je nou in één keer je hele leven veranderen, je slechte eigenschappen overboord gooien en de liefde van je leven vinden?

Een enorm geestig boek

Bridget Jones’s Diary is een enorm geestig boek. Bridget is één van de meeste leuke karakters waar ik over gelezen heb! Haar dagelijkse intro’s vond ik ontzettend grappig. Hier beschrijft ze hoeveel ze weegt, hoeveel calorieën ze in de loop van de dag naar binnen heeft gewerkt en hoeveel sigaretten ze heeft gerookt. Natuurlijk gaat dit niet zonder haar nodige op of -aanmerkingen. Echt fantastisch! Ik voelde mijzelf gelijk een stukje menselijker, blijkbaar ben ik niet de enige die onzeker is over dit soort dingen. Fielding haar schrijfstijl vind ik uniek in zijn vorm. Natuurlijk zijn er meer verhalen in dagboekvorm geschreven maar Helen Fielding is in staat om dit te combineren met een vlotte pen, een flinke dosis humor en weet de personages echt leven in te blazen. Ook heel fijn is het feit dat het alleen om Bridget draait, je kunt je helemaal focussen op Bridget’s avonturen!

De personages

Hier kan ik kort en bondig over zijn. Bridget is geweldig! Het feit dat ik haar in deze recensie als een mens beschrijf zegt eigenlijk al genoeg. Bridget is niet zomaar een karakter, ze voelt als een echt mens! Ze kan je beste vriendin zijn, die maar geen leuke vent kan vinden of de buurvrouw die het maar niet lukt te stoppen met roken.

De conclusie van Bridget Jones’s Diary

Dit boek is vermakelijk, herkenbaar en vooral briljant geschreven. Helen Fielding heeft me op geen enkele manier teleurgesteld! Ik kan ook niet wachten om de delen The edge of reason en Mad about the boy te lezen. Bridget Jones’s Diary is een aanrader voor elke lezer die humor hoog in het vaandel heeft en zich niet schaamt als ze hardop in het openbaar vervoer moet lachen!

Beoordeling