Recensie: De rat van Amsterdam van Pieter Waterdrinker

De rat van Amsterdam leek me een bijzonder verhaal. Ik was er dan ook zeer benieuwd naar! Ik heb zijn andere boek Tsjaikovskistraat 40 ook in de boekenkast staan maar nog niet gelezen. Toch besloot ik dit boek eerst te lezen. Was het leuk genoeg om zijn andere boek ook te proberen? Lees het hieronder!

De flaptekst

De 41-jarige Ruben Katz vertelt vanuit een Nederlandse gevangeniscel over zijn leven. Met vervalste Joodse identiteitspapieren wil het gezin Katz in 1990 de hoofdstad Riga van de Sovjetrepubliek Letland verruilen voor Tel Aviv, maar blijft hangen in Amsterdam. Terwijl moeder het verdriet om hun in Riga begraven dochter nauwelijks te boven komt en steeds verder wegkwijnt, proberen vader en zoon Katz ieder op hun eigen manier zo snel mogelijk te integreren. Vader Katz begint een instituut voor Duitse taal- en letterkunde, terwijl Ruben Katz na zijn rechtenstudie begint te werken voor de Nationale Armenloterij, een filantropisch rattenbolwerk.

Zijn obsessie voor Phaedra, de dochter van de puissant rijke loterijbaas, voert Ruben Katz uiteindelijk naar het moderne Rusland, waar hij lid wordt van het Siberisch Front, een schimmige organisatie van Europeanen die Moskou verkiezen boven Brussel. In de van hem bekende energieke en beeldende stijl schetst Waterdrinker een onvergetelijk portret van het huidige Nederland en de neoliberale wereld op drift. Maar bovenal is De rat van Amsterdam een aangrijpend verhaal over liefde, waarin thema’s als emigratie, ontheemding, alsook het eeuwige verlangen naar zingeving en geluk in dit ondermaanse aan bod komen.

Mijn eerste indruk

Interessant! Het leest alsof het (deels) waargebeurd zou kunnen zijn. Er zit genoeg vaart in het boek. Door de toegankelijke schrijfstijl word ik direct het verhaal ingezogen. Het verhaal en de karakters ontwikkelen zich verder, dus ik zit lekker in het verhaal. Nu rest de vraag, hoe wordt Ruben de rat van Amsterdam?

Het verhaal

Het boek volgt Ruben Katz, een immigrant uit Letland die in de gevangenis zit. Het start bij de aankomst van de familie in Nederland. Eigenlijk is het de bedoeling om door te gaan naar Israël, maar daar komt niks van terecht. Ruben blijkt zeer intelligent te zijn en spreekt al gauw vloeiend Nederlands.

Hij groeit op en gaat uiteindelijk naar het gymnasium in Amsterdam. Hij wordt voor altijd verliefd op een klasgenootje, Phaedra, die hij later weer zal ontmoeten. Zijn liefde voor haar is een rode draad in het boek. Na het gymnasium en zijn studie gaat hij voor de loterij werken. Daar blinkt hij uit in het werven van klanten. Gaandeweg de verschillende fases van zijn leven komt hij veel mensen tegen, verandert zijn zelfbeeld, zijn overtuigingen en wat hij meemaakt. Hoe hij uiteindelijk in de gevangenis terecht komt? Dat moet je zelf lezen!

Wat ik ervan vond

Tot aan het laatste deel vond ik dit boek fantastisch. Het leest gemakkelijk, met veel mooie zinnen en overdenkingen. Doordat je Ruben in meerdere fases van zijn leven volgt, voel je met hem mee. Ook al blijven de karakters in zekere zin toch oppervlakkig. Sommige stukken zijn wat langdradig. Het laatste deel werd taai om doorheen te komen. Daarnaast vond ik het gebruik van ‘als’ overdadig. Een voorbeeldje:
‘Al meteen waren ze elkaar bij de voornaam gaan noemen; als kenden ze elkaar al jaren, als waren ze neven of broers.’
Maar ondanks dat dit boek zonder het laatste deel had gekund, vind ik dit boek absoluut een aanrader.

Conclusie over De rat van Amsterdam

Een boek met veel vaart waarin je wilt blijven lezen. De karakterontwikkeling is subtiel maar wel aanwezig. Er zitten verschillende onthullingen en plot twists in het boek die het een verrassende wending geven. Het laatste deel vond ik moeilijk om doorheen te komen.  Desondanks was het al met al een positieve leeservaring.

Beoordeling