Soms kun je wat de mens werkelijk doet, niet in verhalen verzinnen. Ik was benieuwd naar welke f*ck ups Tom Phillips had gekozen om in het boek te verwerken. Ook al houd ik meer van geschiedenis boeken met diepgang en een wat meer serieuze toon, was ik toch wel geïntrigeerd geraakt en besloot ik het te lezen.

De flaptekst

Al zevenduizend jaar loopt de mens rond op deze planeet en wees eerlijk, we timmeren enorm aan de weg. Kunst, wetenschap, cultuur en handel, we maken de mooiste dingen en planten ons voort als gekken – op deze aardbol zijn wij duidelijk de winnaars. Maar we zo tof zijn, waarom maken we er dan telkens zo’n teringzooi van? Was het wel zo’n goed idee van de Engelsman Thomas Austin om in 1859 vierentwintig schattige konijntjes mee te nemen naar Australië? Hoe gek was Mao eigenlijk toen hij besloot om alle mussen uit China te verjagen? En hoe maf waren de Sovjet-ingenieurs  toen ze hun mouwen opstroopten om, als spelende kinderen aan het strand een paar rivieren om te leggen, waardoor complete meren opdroogden? In De mens neemt Tom Philips ons mee op een wervelende reis langs de meest geweldige en catastrofale fuck-ups van onze geschiedenis. Een frisse en tamelijk relativerende kijk ope het meest succesvolle wezen op onze aarde. 

Mijn eerste indruk

Dit boek leest als een trein. De auteur schrijft vloeiend, populair en met een dosis humor. Hij mag wel wat rustig aan doen met “die idioot” en dat soort verwijzigingen. Ik hoop niet dat het boek té populair is geschreven wat dat betreft, want het leidt een beetje af.

Het verhaal

Tom Phillips beschrijft in dit boek een aantal gigantische blunders die de mensheid heeft gemaakt. En waarom? Bijvoorbeeld omdat we ons leefgebied wilden beheersen of laten lijken op het thuisland of omdat we op geld/macht uit waren. Oké, soms was de mens ook gewoon oliedom.

Zo liet Tsaar Peter III een rat voor het gerecht brengen omdat hij aan een van zijn tinnen soldaatjes had geknaagd. Of een Engelse immigrant die 24 konijnen meenam naar Australië, maar je weet wat konijnen doen dus na een tijdje waren het er miljoenen en een ware plaag.

Ook al beschrijft de auteur het met een grote dosis humor, sommige van deze f*ck ups zijn miljoenen mensen fataal geworden. De serieuze kant wordt in dit boek ook zeker belicht. Vooral het milieu anno nu is een waarschuwing, maar dat weten we eigenlijk allemaal al wel.

Wat ik ervan vond

Een leuk, interessant boek dat soms een beetje het randje zoekt met té populair zijn. De auteur schroomt echter niet om aan te geven dat sommige zaken uit het verre verleden niet met 100 % zekerheid precies zo gebeurd zijn. Deze nuance siert het boek.

De auteur heeft antropologie, geschiedenis en archeologie gestudeerd en hij is nu journalist. Dit is natuurlijk een perfecte combinatie bij het schrijven van dit boek. Al grinnikend keer je de pagina’s in rap tempo om, waarna de ene vergissing de andere opvolgt.

Conclusie van De mens, een kleine geschiedenis van onze allergrootste f*ck ups

Een leuk boek die geschiedenis toegankelijk maakt voor een groter publiek. Ik mis wel de diepgang en soms vind ik het taalgebruik te populair en storend, maar ik weet ook dat als je dat zoekt je dit boek gewoon niet moet lezen. Ik vind dit boek, ondanks dat, zeker een aanrader! Zullen we leren van de fouten van het verleden? Achja, l’histoire se répète, en er zijn altijd weer mogelijkheden voor nieuwe f*ck ups. Hopelijkt schrijft Tom Phillips deze dan weer op in een nieuw boek. 😉

Beoordeling

Zomervacht kwam onder mijn aandacht toen de Goodreads app mij afleidde van het saaie wachten op de trein. De recensies waren lovend en ik verwachtte dat de setting van het boek nog wel eens interessant leesvoer kon opleveren. Was ik ook zo onder de indruk van dit boek? Lees het hieronder.

De flaptekst

De dertienjarige Brian woont bij zijn vader op een afgelegen terrein in een caravan. Brians verstandelijk en fysiek beperkte broer Lucien brengt zijn dagen door in een instelling. Een renovatie tijdens de zomer maakt het noodzakelijk dat Lucien elders wordt opgevangen. De vader, vooral gemotiveerd door de in het vooruitzicht gestelde vergoeding, haalt Lucien naar de caravan en maakt de jonge Brian verantwoordelijk voor de verzorging van zijn broer.

Maar hoe praat je met iemand die niet spreekt? Hoe zorg je voor iemand van wie je niet weet wat hij nodig heeft? Hoe maak je de juiste keuzes als je zelf nog zo veel moet ontdekken?

Mijn eerste indruk

Toen ik dit begon te lezen was ik toevallig iets aan het eten. Dat had ik niet moeten doen. Er kwam direct iets vies voorbij waarvan ik spontaan lichtelijk misselijk werd. Ik had hierdoor lichtelijke zorgen over hoe het boek verder zou gaan. ‘Gelukkig’ was datgene ook wel het enige moment waarop ik dit zo ervoer.

Dat terzijde was mijn eerste indruk prima. De zinnen zijn kort en ondanks dat het verhaal complex zou kunnen zijn, heeft de auteur daar niet voor gekozen. Het leest vrij gemakkelijk weg, ondanks dat het boek al direct ongemakkelijk is.

Het verhaal

Brian woont met zijn vader in een stacaravan. Een wereld aan de rand van de samenleving. Zijn ouders zijn gescheiden en zijn moeder heeft gekozen voor zijn lichamelijk beperkte broer Lucien. Dat betekent dat Brian niets meer van zijn moeder hoort. Hij probeert het missen van zijn moeder te verbergen. Brian en zijn vader gaan overigens nog wel langs bij Lucien in een instelling (en soms doet zijn vader alleen alsof).

Zijn vader is voornamelijk bezig met manieren zoeken om geld binnen te harken. Het is geen type voor een knuffel of steun, maar ondanks zijn gebreken lijkt hij het ergens wel goed te bedoelen. Naast het verhuren van de leegstaande caravan op het terrein, krijgen ze de kans om Lucien betaald in huis te nemen. De instelling wordt namelijk verbouwd. Brian’s vader grijpt deze kans en dat betekent dat vooral Brian is aangewezen op de zorg van Lucien.

De jonge Brian doet zijn best, maar een echt goede zorgverlener is hij nog niet. Hij gaat gerust weg voor langere tijd terwijl Lucien alleen in bed ligt in de stacaravan. Waar hij naar toe gaat is zeer ongemakkelijk en zal ik nu nog niet verklappen. Ondertussen bouwt Brian een soort vriendschap op met de huurder (Emile) van de leegstaande caravan, tot ongenoegen van zijn vader.

Zo weeft het verhaal zich in elkaar, met de rode draad van overleven (geld om de huur voor de stacaravan en eten te betalen), de zorg voor Lucien en het opgroeien van Brian.

Wat ik ervan vond

Ondanks de potentiële heftigheid van het verhaal, blijft het een beetje een kabbelend en ongemakkelijk boek. Er had van mij best wat meer ontwikkeling in gemogen. Daarnaast worden veel zaken niet uitgediept waardoor het net zijn relevantie verliest. Zo kom je er niet achter waarom Emile de stacaravan huurt en waarom zijn Louise niets meer hem te maken wil hebben. Waarom wordt dat dan telkens afgevraagd in het boek?

Ik weet niet of de korte zinnen een bewuste keuze waren, maar die pasten wel goed bij de belevingswereld van een dertienjarige in die situatie. Dat maakt dat het verhaal en de schrijfstijl samen kloppen.

Conclusie van Zomervacht

Een ongemakkelijk boek met soms tenenkrommende situaties, maar toch interessant genoeg om verder te lezen. Je word even meegenomen in een wereld aan de rand van de samenleving, waar heel veel gebeurt maar het verhaal toch beheerst blijft. Ik vind dit boek geen specifieke aan- of afrader, wat vrij uniek is.

Beoordeling