Ik overdrijf niet als ik zeg dat het boek Ik overleefde voor mijn kind van Clara Rojas al negen jaar ongelezen in mijn boekenkast stond. Het boek heeft heel wat verhuizingen meegemaakt en heeft zelfs jaren in de opslag gelegen. Na de laatste verhuizing kwam het boek eindelijk weer tevoorschijn en na een aantal maanden zocht ik naar een waargebeurd verhaal. Beter dan dit kan toch niet? Ik heb het boek daarom eindelijk uit de kast gepakt. Lees in deze recensie wat ik van het boek vind.
De flaptekst
“In februari 2002 wordt de Colombiaanse Clara Rojas samen met haar vriendin en partijgenote Ingrid Betancourt ontvoerd door de guerrillabeweging FARC. Zes jaar lang zitten zij onder mensonterende omstandigheden gevangen in de jungle. Aan elkaar vastgeketend worden ze door de rebellen van het ene kamp naar het andere meegesleept, op de vlucht voor de regeringstroepen.
Midden in deze hel bevalt Clara Rojas in april 2004 van een zoon: Emmanuel. Zijn vader is een van de guerrillastrijders. Maar na een paar maanden blijkt Emmanuel ernstig ziek en laat de FARC hem achter bij een plaatselijke boer, die hem naar een ziekenhuis brengt. Zo komt het jongetje, naamloos, in een weeshuis terecht. Pas na de bevrijding van zijn moeder en een DNA-test wordt bekend wie hij echt is. In januari 2008 werpen de jarenlange internationale onderhandelingen eindelijk hun vruchten af, en wordt Clara Rojas samen met een paar medegevangenen vrijgelaten.”
Mijn eerste indruk
Het boek start met een paragraaf waarbij Clara verteld dat ze nu net zes maanden vrij is en elke ochtend geniet van tjilpende vogels en bovenal dat ze zich er elke ochtend van bewust is dat ze dankbaar is dat ze nog leeft. Op de een of andere manier maakte dit stukje veel indruk op me. Ik sta er namelijk nooit bij stil als er een vogel herrie schopt, laat staan dat ik elke ochtend uit mijn bed kom en denk “Wat ben ik blij dat ik nog leef” in plaats van “waar is mijn koffie?!”. Natuurlijk ben ik dankbaar, maar ik ben me er niet elke ochtend zeer bewust van. Ik denk dat je een lange tijd iets heel heftigs moet meemaken om met deze dingen zo bewust bezig te zijn. Hoe dan ook, een heftig en interessant begin. Ik ben benieuwd naar de rest van het boek.
Het verhaal
In 2002 wordt Clara Rojas samen met een vriendin Ingrid Betancourt ontvoerd door Guerrilla strijders oftewel de FARC. Zes jaar lang zit ze gevangen in de jungle. Ze krijgt er een kind en ook die word na 8 maanden door de Guerilla van haar afgenomen. Als hij 3 jaar word ziet ze hem voor het eerst terug. De inzet en doorzetting van deze vrouw houden haar in leven. Zo schrijft zij onder andere het volgende indrukwekkende stuk;
“Ik heb een kind gekregen onder traumatische omstandigheden. Ik heb hem ziek zien worden en hem van mij afgepakt zien worden. En heb dramatische momenten beleefd als vrouw en moeder. Maar ik heb altijd de hoop gehouden op een goede afloop. Mijn zoon was mijn drijfveer en inspiratiebron. Daarnaast heb ik altijd geprobeerd ondanks alles een normaal leven te blijven leiden; mij niet over te geven aan de monotonie van zo’n gijzeling, waarin de eerste dag op de dertigste lijkt en die weer op de tweeduizendste.”
Wat ik ervan vond
Ondanks de heftige gebeurtenissen in Ik overleefde voor mijn kind lees ik dit boek met gemengde gevoelens. Ik verwachtte namelijk zoveel meer details in dit boek. Zoals bijvoorbeeld over de jungle, of hoe communicatie verloopt met guerrilla strijders. Zijn ze altijd onaardig? Dat lijkt me toch niet, uiteindelijk zijn het ook vaak maar mensen.
De ontvoerders zijn natuurlijk niet bepaald zachtmoedig te noemen, maar dat is Clara ook niet. Door de hele traumatische ervaring is ze heel “sterk” geworden en laat ze haar emoties hoogstwaarschijnlijk niet de vrije loop. Door dit alles merk je in het verhaal dat ze een persoonlijkheid heeft (gecreëerd) die geen rekening houdt met gevoelens van anderen. Dit gaf mij een onbehaaglijk gevoel. Nu kan ik me wel voorstellen dat in tijden van overleven iedereen voor zijn eigen leven vecht en dat dat van een ander je letterlijk en figuurlijk “gestolen” kan worden.
Het boek is binnen een jaar na haar vrijlating geschreven en voelt soms als een opsomming. Misschien was het emotioneel nog te zwaar om op sommige details in te gaan. Ik ben dan ook benieuwd hoe het nu met Clara Rojas gaat. Als ze het boek nu schrijft, zou het dan anders zijn? Komt er dan meer dan alleen een opsomming van haar dagelijkse bezigheden?
De mening van anderen
Ik heb ook andere recensies gelezen over dit boek en wat mij daarbij opvalt is dat eigenlijk iedereen “zeikt” over het feit dat ze niet verteld van wie ze zwanger is geworden en dat het mede daarom geen goed autobiografisch boek is. Dat is naar mijn mening flauwekul! Het is haar goed recht om dat niet te vertellen. Op het moment dat ze het boek schreef was haar zoontje nog maar acht. Naar mijn mening heeft hij als eerste en enige recht op de hele waarheid. Niet wij.
De conclusie van Ik overleefde voor mijn kind
Ik houd gemengde gevoelens na het lezen van Ik overleefde voor mijn kind. Ik vind het bewonderenswaardig om te lezen hoe Clara dit al die jaren heeft aangepakt. Maar ik denk dat ze dit boek te vroeg na haar vrijlating geschreven heeft. Soms voelt het alsof je een boodschappenlijst doorleest, of misschien een dagboek zonder emotionele kant. Dit is begrijpelijk, maar als lezer had ik het verhaal meer willen “voelen”. Daarnaast is ze wellicht ook gewoon niet de beste schrijfster. Schrijven is tenslotte een vak apart.
Beoordeling
