Recensie: Zomervacht van Jaap Robben

Zomervacht kwam onder mijn aandacht toen de Goodreads app mij afleidde van het saaie wachten op de trein. De recensies waren lovend en ik verwachtte dat de setting van het boek nog wel eens interessant leesvoer kon opleveren. Was ik ook zo onder de indruk van dit boek? Lees het hieronder.

De flaptekst

De dertienjarige Brian woont bij zijn vader op een afgelegen terrein in een caravan. Brians verstandelijk en fysiek beperkte broer Lucien brengt zijn dagen door in een instelling. Een renovatie tijdens de zomer maakt het noodzakelijk dat Lucien elders wordt opgevangen. De vader, vooral gemotiveerd door de in het vooruitzicht gestelde vergoeding, haalt Lucien naar de caravan en maakt de jonge Brian verantwoordelijk voor de verzorging van zijn broer.

Maar hoe praat je met iemand die niet spreekt? Hoe zorg je voor iemand van wie je niet weet wat hij nodig heeft? Hoe maak je de juiste keuzes als je zelf nog zo veel moet ontdekken?

Mijn eerste indruk

Toen ik dit begon te lezen was ik toevallig iets aan het eten. Dat had ik niet moeten doen. Er kwam direct iets vies voorbij waarvan ik spontaan lichtelijk misselijk werd. Ik had hierdoor lichtelijke zorgen over hoe het boek verder zou gaan. ‘Gelukkig’ was datgene ook wel het enige moment waarop ik dit zo ervoer.

Dat terzijde was mijn eerste indruk prima. De zinnen zijn kort en ondanks dat het verhaal complex zou kunnen zijn, heeft de auteur daar niet voor gekozen. Het leest vrij gemakkelijk weg, ondanks dat het boek al direct ongemakkelijk is.

Het verhaal

Brian woont met zijn vader in een stacaravan. Een wereld aan de rand van de samenleving. Zijn ouders zijn gescheiden en zijn moeder heeft gekozen voor zijn lichamelijk beperkte broer Lucien. Dat betekent dat Brian niets meer van zijn moeder hoort. Hij probeert het missen van zijn moeder te verbergen. Brian en zijn vader gaan overigens nog wel langs bij Lucien in een instelling (en soms doet zijn vader alleen alsof).

Zijn vader is voornamelijk bezig met manieren zoeken om geld binnen te harken. Het is geen type voor een knuffel of steun, maar ondanks zijn gebreken lijkt hij het ergens wel goed te bedoelen. Naast het verhuren van de leegstaande caravan op het terrein, krijgen ze de kans om Lucien betaald in huis te nemen. De instelling wordt namelijk verbouwd. Brian’s vader grijpt deze kans en dat betekent dat vooral Brian is aangewezen op de zorg van Lucien.

De jonge Brian doet zijn best, maar een echt goede zorgverlener is hij nog niet. Hij gaat gerust weg voor langere tijd terwijl Lucien alleen in bed ligt in de stacaravan. Waar hij naar toe gaat is zeer ongemakkelijk en zal ik nu nog niet verklappen. Ondertussen bouwt Brian een soort vriendschap op met de huurder (Emile) van de leegstaande caravan, tot ongenoegen van zijn vader.

Zo weeft het verhaal zich in elkaar, met de rode draad van overleven (geld om de huur voor de stacaravan en eten te betalen), de zorg voor Lucien en het opgroeien van Brian.

Wat ik ervan vond

Ondanks de potentiële heftigheid van het verhaal, blijft het een beetje een kabbelend en ongemakkelijk boek. Er had van mij best wat meer ontwikkeling in gemogen. Daarnaast worden veel zaken niet uitgediept waardoor het net zijn relevantie verliest. Zo kom je er niet achter waarom Emile de stacaravan huurt en waarom zijn Louise niets meer hem te maken wil hebben. Waarom wordt dat dan telkens afgevraagd in het boek?

Ik weet niet of de korte zinnen een bewuste keuze waren, maar die pasten wel goed bij de belevingswereld van een dertienjarige in die situatie. Dat maakt dat het verhaal en de schrijfstijl samen kloppen.

Conclusie van Zomervacht

Een ongemakkelijk boek met soms tenenkrommende situaties, maar toch interessant genoeg om verder te lezen. Je word even meegenomen in een wereld aan de rand van de samenleving, waar heel veel gebeurt maar het verhaal toch beheerst blijft. Ik vind dit boek geen specifieke aan- of afrader, wat vrij uniek is.

Beoordeling