Nog een paar recensies terug gaf ik aan dat ik al járen geen YA meer had gelezen, zo lees ik weer er één. Wel met een compleet ander topic. Dit heftige verhaal gaat over Lina, zij wordt als vijftienjarige gedeporteerd naar een werkkamp in Siberië.
De schrijfster is de dochter van een vluchteling uit Litouwen. Het boek is ontstaan door haar interesse in die geschiedenis. Ze heeft gesproken met Litouwers die de bezetting door de Sovjet-Unie hebben meegemaakt. De dingen die gebeuren in het boek zijn dan ook gebaseerd op deze verhalen, ook al zijn de karakters verzonnen. Dit boek is ook verfilmd onder de naam “Ashes in the snow”.
Hoe is dit boek? Lees het hieronder!
De flaptekst
Heb jij je weleens afgevraagd hoeveel een mensenleven waard is? Die ochtend was mijn broertje niet meer waard dan een zakhorloge. Het is 1941 en de vijftienjarige Lina is toegelaten tot de kunstacademie. Maar eerst heeft ze nog een lange zomer voor zich, waarin ze zich opmaakt voor haar eerste afspraakjes met jongens. Dan, op een nacht, valt de geheime Sovjet-politie haar huis binnen en wordt ze samen met haar moeder en broertje naar Siberië gedeporteerd.Haar vader wordt ter dood veroordeeld en komt in een gevangeniskamp terecht. Lina legt de verhalen van haar familie en de andere kampbewoners vast in haar tekeningen. Onzeker over het lot van haar vader, neemt ze een moedig en gevaarlijk besluit: ze gebruikt haar tekeningen als geheime boodschap en smokkelt ze het kamp uit. Maar zullen die haar vader in het gevangeniskamp wel bereiken? ‘Dit boek beneemt je de adem vanaf de eerste pagina, verovert je hart elke keer opnieuw en laat je de wonderlijke kracht zien van de menselijke geest en het uithoudingsvermogen.’ De Leesfabriek
Mijn eerste indruk
Zo dat is al snel een heftig verhaal! Voor de meeste Nederlanders is het waarschijnlijk een wat minder bekende geschiedenis, maar wat de mensen onder het bewind van Stalin mee hebben moeten maken is onmenselijk. Het aantal vermoorde mensen staat niet vast, maar sommige academici schatten tussen de 3 en 9 miljoen en andere academici zelfs (meer dan) 20 miljoen. Met dit besef in het achterhoofd, zal het boek vast nog deprimerender worden.
Het verhaal
Lina is een vijftien jarig meisje als zij, haar moeder, vader en broertje worden gedeporteerd. Haar vader gaat naar de gevangenis en de rest van het gezin wordt naar een werkkamp (“werkboerderij”) gestuurd. Het leven in het kamp is hard en na een dag harde, fysieke arbeid krijgen ze alleen 300 gram brood.
Ze vindt haar toevlucht in het stiekem tekenen van de mensen om haar heen. Ze is een groot talent. Haar liefde voor Munch die ze samen met haar vader deelt, helpt haar in moeilijke tijden. Haar moeder is een vrouw met een immens groot hard, zorgzaam voor haar en iedereen om haar heen. Ook zij helpt Lina niet op te geven tijdens deze extreme omstandigheden.
Lina wordt ook verliefd. Maar het is geen situatie zoals bij een normaal (ondertussen) 16 jarig meisje. Hij geeft haar hoop, zoals later ook te lezen is in het boek. Wat de precieze situatie is, mag je zelf lezen.
Wat ik ervan vond
Het is een erg verdrietig verhaal over overleven in barre omstandigheden. Naast het verdrietige, wil het ook juist de kant van behulpzaamheid, menselijkheid, hoop en liefde belichten.
De gebeurtenissen staan niet in verhouding tot hoe het boek is geschreven. In het begin van het boek dacht ik dan ook dat Lina een stuk jonger was. Ik denk dat het beter was geweest als de hoofdpersonage iets volwassener was geweest. Het boek leest namelijk alsof het door een zeer jong publiek gelezen kan worden, maar daar is de inhoud te schrokkend voor. Ik vind de Nederlandse titel ook niet helemaal passend.
Verder is het boek heel verschrikkelijk, heel mooi en het zal me niet verbazen als ik hier nog langer over na blijf denken.
Conclusie van Schaduwliefde
Dit is een aangrijpend boek. Het enigszins open einde vond ik wat jammer, dat had wat mij betreft beter afgerond kunnen worden. Daarnaast was een wat volwassener hoofdpersonage meer in lijn met de rest van de stijl geweest. Toch ben ik onder de indruk en vond ik het een zeer goed boek. Ik raad het boek dan ook zeker aan.