Na weken, wat zeg ik, maanden van afwezigheid is het tijd voor een recensie. En als ik dan terug van weggeweest ben, dan moet ik natuurlijk wel met een parel van een boek komen. Dus Spijkerschrift it is! 😉 Sorry jongens, ik zal jullie nooit meer 5 maanden laten wachten.

Soms, heel soms gebeurd het dat je per ongeluk jaren lang een boek in de kast hebt. Ongelezen, onder het stof met een vergeelde prijssticker. Je weet eigenlijk niet zo goed waarom hij ongelezen is. Waarschijnlijk was de tijd er niet naar. Soms voelt het gewoon niet goed om aan een boek te beginnen. Het is te zwaar, of misschien te licht. Je kent het wel. Vorige week was ik op zoek naar het boek van mijn moeder toen Spijkerschrift van Kader Abdolah ineens afgedankt op de vloer lag. Niet oké! Het voelde alsof het nu wel de juiste tijd was om hem te lezen. Zo gezegd, zo gedaan. Lees in deze recensie wat ik van het boek vind.

Mijn eerste indruk van Spijkerschrift

Een gefrustreerde zoon, die in het reine probeert te komen met het verleden door het spijkerschrift van zijn doofstomme vader op papier te zetten. Is het niet interessant dat wanneer ik zoek naar het boek van mijn moeder, ik een boek met dit onderwerp vind? Het maakte me nieuwsgierig. Al na een paar pagina’s lees ik de volgende prachtige zin; “Zijn wereld was de wereld van zijn verleden, van wat voorbij was, van wat hij had geleerd en van zijn herinneringen. De weken, maanden en jaren kende hij niet. Tijd had voor hem geen betekenis”. Ik heb de zin drie keer gelezen, prachtig! Dit belooft veel goeds.

Waar het boek over gaat

Deze autobiografische roman bevat veel dingen. Liefde, verraad, dood en religie in een even sprookjesachtige als woelige setting. Daar waar politiek, geschiedenis, aardrijkskunde, religie, vluchtelingen en ontheemding een grote rol spelen. Ondertussen vertelt het ook een persoonlijk verhaal over een geschoolde man, Ismaiel en zijn vader Aga Akbar, de doofstomme tapijtmaker.

Aga Akbar heeft in de loop van zijn leven een boek geschreven in een eigen ontworpen spijkerschrift. Na zijn dood in de bergen wordt het boek bij zijn naar Nederland gevluchte zoon Ismaiel bezorgd. Ismaiel probeert het leesbaar te maken, net zoals hij zijn vader vroeger verstaanbaar moest maken. Zo tovert Kader Abdolah het leven van Aga Akbar en zijn zoon Ismaiel tevoorschijn.

Via de persoonlijke geschiedenis van zijn familie en ouderlijk huis schetst hij tevens de recente geschiedenis van de 20e eeuw. Historische gebeurtenissen en sociale veranderingen wisselen elkaar af. De twee sjahs, Mossadegh en Khomeini nemen hun tijd op het podium, elk hun sporen achterlatend. De Sovjet-Unie doemt op langs de grens; Saddam Hussein verklaart de oorlog; het westen haalt olie op. Kortom een verwarrende wereld voor een man die niet kan horen of praten, met een zoon die links georiënteerd is en hem zelfs ge/misbruikt in zijn revolutionaire strijd.

Wat ik ervan vond

Een goede roman schrijven is één ding. Een goede roman schrijven in een taal die niet jouw eerste taal is, is iets anders. Dat is, naar mijn mening, een knap staaltje meesterwerk! Kader Abdolah zegt vaak dat hij in het begin van zijn carrière in het Nederlands maar een beperkt aantal woorden beschikbaar had. Het is precies dat wat naar mijn mening veel heeft bijgedragen aan zijn onderscheidende, poëtische stijl. Waar veel Nederlandse schrijvers zoveel mogelijk moeilijke woorden op een pagina gooien om iets simpels te vertellen, weet Kader jou alles te vertellen met weinig woorden. Ontzettend mooi! Daarnaast is het interessant dat hij de rijke geschiedenis van zijn land tussen de regels door vlecht in een krachtig familieverhaal, zonder dat het “Wikipedia-achtig” aanvoelt.

De verschillende personages, onder meer de dichtende oom Azem Khan en Ismaiels zusje Goudklokje zijn interessant, maar het is vooral de vader-zoon verhouding die het boek doet leven. Het omvat de complexiteit van gevoelens binnen hun relatie, maar is tegelijkertijd ingetogen en liefdevol.

De conclusie van Spijkerschrift

Het mysterie binnen het verhaal is ons onvermogen om te weten wat Aga Akbar denkt en voelt. Hij zit gevangen in een zintuiglijke wereld zonder gehoor of spraak en communiceert via eenvoudige gebarentaal. De roman doet geen poging om zijn werkelijke ervaring weer te geven. En dat maakte het voor mij moeilijk om me met hem te identificeren. Dit is voor het eerst dat een karakter mijlenver van mij afstaat en dat maakte me enorm nieuwsgierig. Ik wilde alleen maar meer van hem weten, meer voelen, meer verstaan. Ja, Spijkerschrift is een ontroerend boek, een knap boek. Een boek dat het verdient om nog door velen gelezen te worden. Dus ga naar die boekhandel en koop hem!

Beoordeling

There’s this episode of Gilmore Girls, it might even be the first one, where Sookie sings “Rory and the Chilton and the Chilton and the Rory”. Somehow, I hear the title Cat’s cradle exactly as sung by Sookie. “And the cats and the cradle and the cradle and the cats”. I don’t know why. It has little to do with the book though. Let us review!

Back cover

Kurt Vonnegut’s ”Cat’s Cradle” is an irreverent and highly entertaining fantasy about the playful irresponsibility of nuclear scientists, beautifully repackaged as part of the Penguin Essentials range. ‘All of the true things I am about to tell you are shameless lies.’ Dr Felix Hoenikker, one of the founding fathers of the atomic bomb, has left a deadly legacy to the world. For he is the inventor of Ice-nine, a lethal chemical capable of freezing the entire planet. The search for its whereabouts leads to Hoenikker’s three eccentric children, to a crazed dictator in the Caribbean, to madness. Will Felix Hoenikker’s death wish come true? Will his last, fatal gift to humankind bring about the end that, for all of us, is nigh? Told with deadpan humour and bitter irony, Kurt Vonnegut’s cult tale of global apocalypse preys on our deepest fears of witnessing the end and, worse still, surviving it …

My first impression

This is gonna be fun! The book starts off with the writer/narrator contacting the children of the fictional creator of the atom bomb Dr. Hoenikker (who passed away). They are all peculiar. He contacts them because wants to write a factual account of Dr Hoenikker. I am curious to find out what will happen!

The story

Cat’s cradle revolves around the narrator, traveling to an island in the Caribbean named San Lorenzo. He follows Dr. Hoenikker’s children there. On this island, the people secretly practice bokononism and speak some sort of English. Bokononism is created by a singer who roams the jungle and adds pages to the book very often. The president forbids bokononism and the people are scared of him. Is he really this strict dictator that he seems to be though?

The eldest son of Dr. Hoenikker, turned out be the right-hand man of the San Lorenzo president. He is getting married, this is why his brother Newt and his sister Angela visited him on this island. It turns out they are all carrying a secret.

The narrator learns that when the atom bomb dropped, the creator was playing with some strings making a cat’s cradle. So while all those people died, the creator was simply doing that. The day the Dr himself died, he was also playing, but with ice. He created the deadliest weapon of all: ice-nine. What will happen, now that the three children carrying this deadly weapon, are all together on an island?

My opinion

Vonnegut wrote a fun satirical science fiction book. I appreciated the symbolism. His creation and writing of Bokononism is brilliant. I feel like the author aimed to symbolize that all religions are narratives. Whether you agree with or not, it’s clever writing.

The characters were well-written and easy to imagine. However, I feel like the story itself was more important than singled out characters. The concept of scientists inventing irresponsibly and all their consequences is a good base for a story. This combined with a made-up religion, tension of what will happen next and funny/strange characters makes it an interesting read!

Conclusion of a Cat’s cradle

It’s a fast, nice read. Kurt Vonnegut is a clever and witty writer. I like that he both pays attention to human’s scientific and human’s religious mind. I think I will the re-read book because I am sure I will discover more with every read.

Verdict

Zomervacht kwam onder mijn aandacht toen de Goodreads app mij afleidde van het saaie wachten op de trein. De recensies waren lovend en ik verwachtte dat de setting van het boek nog wel eens interessant leesvoer kon opleveren. Was ik ook zo onder de indruk van dit boek? Lees het hieronder.

De flaptekst

De dertienjarige Brian woont bij zijn vader op een afgelegen terrein in een caravan. Brians verstandelijk en fysiek beperkte broer Lucien brengt zijn dagen door in een instelling. Een renovatie tijdens de zomer maakt het noodzakelijk dat Lucien elders wordt opgevangen. De vader, vooral gemotiveerd door de in het vooruitzicht gestelde vergoeding, haalt Lucien naar de caravan en maakt de jonge Brian verantwoordelijk voor de verzorging van zijn broer.

Maar hoe praat je met iemand die niet spreekt? Hoe zorg je voor iemand van wie je niet weet wat hij nodig heeft? Hoe maak je de juiste keuzes als je zelf nog zo veel moet ontdekken?

Mijn eerste indruk

Toen ik dit begon te lezen was ik toevallig iets aan het eten. Dat had ik niet moeten doen. Er kwam direct iets vies voorbij waarvan ik spontaan lichtelijk misselijk werd. Ik had hierdoor lichtelijke zorgen over hoe het boek verder zou gaan. ‘Gelukkig’ was datgene ook wel het enige moment waarop ik dit zo ervoer.

Dat terzijde was mijn eerste indruk prima. De zinnen zijn kort en ondanks dat het verhaal complex zou kunnen zijn, heeft de auteur daar niet voor gekozen. Het leest vrij gemakkelijk weg, ondanks dat het boek al direct ongemakkelijk is.

Het verhaal

Brian woont met zijn vader in een stacaravan. Een wereld aan de rand van de samenleving. Zijn ouders zijn gescheiden en zijn moeder heeft gekozen voor zijn lichamelijk beperkte broer Lucien. Dat betekent dat Brian niets meer van zijn moeder hoort. Hij probeert het missen van zijn moeder te verbergen. Brian en zijn vader gaan overigens nog wel langs bij Lucien in een instelling (en soms doet zijn vader alleen alsof).

Zijn vader is voornamelijk bezig met manieren zoeken om geld binnen te harken. Het is geen type voor een knuffel of steun, maar ondanks zijn gebreken lijkt hij het ergens wel goed te bedoelen. Naast het verhuren van de leegstaande caravan op het terrein, krijgen ze de kans om Lucien betaald in huis te nemen. De instelling wordt namelijk verbouwd. Brian’s vader grijpt deze kans en dat betekent dat vooral Brian is aangewezen op de zorg van Lucien.

De jonge Brian doet zijn best, maar een echt goede zorgverlener is hij nog niet. Hij gaat gerust weg voor langere tijd terwijl Lucien alleen in bed ligt in de stacaravan. Waar hij naar toe gaat is zeer ongemakkelijk en zal ik nu nog niet verklappen. Ondertussen bouwt Brian een soort vriendschap op met de huurder (Emile) van de leegstaande caravan, tot ongenoegen van zijn vader.

Zo weeft het verhaal zich in elkaar, met de rode draad van overleven (geld om de huur voor de stacaravan en eten te betalen), de zorg voor Lucien en het opgroeien van Brian.

Wat ik ervan vond

Ondanks de potentiële heftigheid van het verhaal, blijft het een beetje een kabbelend en ongemakkelijk boek. Er had van mij best wat meer ontwikkeling in gemogen. Daarnaast worden veel zaken niet uitgediept waardoor het net zijn relevantie verliest. Zo kom je er niet achter waarom Emile de stacaravan huurt en waarom zijn Louise niets meer hem te maken wil hebben. Waarom wordt dat dan telkens afgevraagd in het boek?

Ik weet niet of de korte zinnen een bewuste keuze waren, maar die pasten wel goed bij de belevingswereld van een dertienjarige in die situatie. Dat maakt dat het verhaal en de schrijfstijl samen kloppen.

Conclusie van Zomervacht

Een ongemakkelijk boek met soms tenenkrommende situaties, maar toch interessant genoeg om verder te lezen. Je word even meegenomen in een wereld aan de rand van de samenleving, waar heel veel gebeurt maar het verhaal toch beheerst blijft. Ik vind dit boek geen specifieke aan- of afrader, wat vrij uniek is.

Beoordeling